Aan de slag met de blockchain en smart contracts

De hype voorbij of begint het nu pas?

Op technologie vlak was er het afgelopen jaar veel nieuws over blockchain, cryptocurrency’s en smart contracts. Waar het tot voor kort nog gehypet werd, ontstaat nu wat meer realisme. Dit zorgt er voor dat men zich focust op de juiste toepassingen, maar ook inziet dat rollen en verantwoordelijkheden voor betrokkenen veranderen. En niet in de laatste plaats voor juridische professionals waaronder advocaten, notarissen en juristen uit het bedrijfsleven en de overheid!

Blockchain is meer dan cryptocurrency’s!

Ondanks dat de meesten direct de associatie “blockchain – cryptocurrency” zullen hebben, zijn de mogelijkheden van blockchain veel groter. Een blockchain is in de basis een speciaal soort database. Het is in hoofdlijnen geschikt voor drie zaken: 1) transactie van waarde, 2) niet-muteerbare dataopslag, en 3) het opslaan van voorwaarden in de vorm van codes die kunnen leiden tot waardeoverdracht of update van gegevens. Dit laatste is beter bekend als “smart contract”.

Smart contracts en het ontbreken van derde partijen

Een smart contract kan uitgevoerd worden zonder dat er een derde partij (een autoriteit of een tussenpersoon) aan te pas hoeft te komen. Niet voor de uitvoering van een actie, zoals een overboeking van waarde of een gegevensupdate, maar ook niet voor de integriteitsbewaking van de inhoud van het contract. Het is namelijk de essentie van een smart contract dat de voorwaarde(n) van het contract, net als de waarde én de regels voor een overdracht, ín het smart contract kunnen zijn vastgelegd. Hierdoor wordt het contract automatisch uitgevoerd als deze aangeroepen is, zonder verdere tussenkomst van derden.

Gevolgen van smart contracts voor juristen

Je Begrijpt dat de technologische mogelijkheden van smart contracts  gevolgen heeft voor de taken en verantwoordelijkheden van juridische professionals. Zij zijn potentieel niet meer of slechts gedeeltelijk nodig in de executie van bijvoorbeeld garanties en escrow-overeenkomsten of het beheer van derdengeldenrekeningen. Want dat doen de smart contracts nu zelf. Betekent dat hun banen verdwijnen? In tegendeel! Maar rollen en taken zullen wel verschuiven, net als hun verdienmodel. Het is zaak dat juristen zich hier van bewust zijn.

Te nemen hordes

Is de technologie dan al helemaal klaar? Nee, zeker niet, ze staat nog in haar kinderschoenen. Er zijn nog veel technische, kennis, en juridische obstakels te overwinnen, Maar dát er veel staat te veranderen staat buiten kijf. Zorg daarom dat je als juridisch professional tijdig aanhaakt zodat je weet welke mogelijkheden er al zijn en nog gaan komen, zodat je straks niet achter de feiten aanloopt.

Ir Olivier Rikken MBA

Olivier Rikken is samen met Katja van Kranenburg (CMS) docent bij de cursus Starten met blockchain en smart contracts in de juridische praktijk’ die op 27 november 2018 bij OSR juridische opleidingen start.