John Bouwman ‘Vertrouw op mensen’
OSR juridische opleidingen laat dit jaar voor de Week van de rechtspraak een aantal rechters aan het woord en vraagt hen naar hun achtergronden en ervaringen in de praktijk.
Welke uitspraak is je het meest bijgebleven?
Ten tijde van de eerste zaken van het kinderpardon (dat niet zo mocht heten) deed ik in meervoudig verband een zaak van een meisje, dat samen met haar ouders en zusje in Nederland was gebleven na afwijzing van het door de ouders ingediende asielverzoek. Het gezin was bekend bij de gemeente, kreeg huisvesting en een uitkering, de kinderen gingen naar school et cetera. Kortom, niks geen onderduiken. Maar volgens de staatssecretaris van Justitie en Veiligheid hadden ze zich niet onder de aandacht gehouden van relevante overheidsorganisaties als de Dienst Terugkeer en Vertrek en de IND, bij voorbeeld door een opvolgend asielverzoek in te dienen. Mind you, dezelfde staatssecretaris die vond dat asielzoekers veel te vaak opvolgende asielverzoeken indienden….. In MK (meervoudige kamer van de rechtbank) verband hebben we de zaak gegrond verklaard, in de (bijna volle) wetenschap dat de Afdeling ons wel terug zou fluiten. En dat gebeurde ook.
Toen Jurisprudentie Vreemdelingenrecht 20 jaar bestond, werd een aantal mensen gevraagd naar eigen inzicht een noot te schrijven bij een uitspraak. Ik heb van die gelegenheid gebruik gemaakt mijn overpeinzingen bij deze casus op papier te zetten, zie JV 2017/28.
Als je een ding zou mogen veranderen binnen de rechtspraak, wat zou dat dan zijn?
Van Rutger Bregman is net het boek verschenen “De meeste mensen deugen”. Ik moet het nog lezen, maar in de kern komt zijn boodschap hierop neer: vertrouw nu eens gewoon op de mensen in je omgeving. Vertaald naar de rechtspraak: vertrouw op de mensen die je (na uitgebreide screening op allerlei fronten) aan hebt genomen, en stop met het voortdurend controleren of iedereen haar of zijn targets wel haalt. Als we alle mensen die nu dagelijks op grote beeldschermen zitten te turen om ons te controleren, zouden vervangen door mensen die in het primaire proces werken (bodes, parketwachters, griffiemedewerkers, juridisch medewerkers en rechters), zijn alle achterstanden in no time verdwenen….
Waar verwonder je je (nu nog) over?
Ik verwonder mij er nog steeds over dat het vreemdelingenrecht binnen het rechtsbedrijf in brede zin zo ongelooflijk weinig aanzien heeft, terwijl het in de politiek, de media en in de hoofden (en vooral de onderbuiken, maar dit terzijde) van veel Nederlanders een cruciale rol speelt.
Je geeft ook cursussen; wat wil je jouw cursisten in ieder geval altijd meegeven?
Je beoefent een lastig vak. Juridisch (het is voor een belangrijk deel internationaal recht), maatschappelijk (wie vindt er niet iets van) en emotioneel (denk kinderpardon, schrijnendheid etc). Dan helpt om het af en toe wat te relativeren, en vooral om ook de vrolijke kanten te blijven zien. En die zijn er, voor wie zich daarvoor openstelt!
